Berit Brink wint schrijfwedstrijd Palmares met korte verhaal Californië

Uit de maar liefst 100 inzendingen voor onze schrijfwedstrijd Palmares selecteerde een vierkoppige jury de beste veertien korte verhalen, die zijn opgenomen in de gelijknamige bundel. Uit deze verhalen koos de jury drie winnaars: Celesta van der Weij eindige op de derde plek met haar verhaal ‘Schaakmat’, de tweede plaats is voor Lisette van Eerten met ‘Streepjes tellen’ en het beste verhaal is van de hand van Berit Brink: ‘Californië’. Vanaf maandag is de bundel voor iedereen te koop. Van elk verkocht exemplaar van de verkoop doneren we 1,25 euro aan Stichting Lezen, die de leesbevordering onder kinderen en jongeren wil stimuleren en vergroten.

Palmares is een begrip uit de sportwereld dat zoveel betekent als een lijst met iemands bijzondere prestaties. Hoe ziet die er voor jou uit? Voel jij je een winnaar of een verliezer, of is er overlap tussen beide? Dat wilden we bij Uitgeverij Palmslag in het kader van ons vijftienjarig jubileum achterhalen met de schrijfwedstrijd Palmares. Helaas zette de toename van corona en de nieuwe coronamaatregelen een streep door de viering van ons jubileum en de presentatie van de bundel Palmares op 20 november. Maar dat mag de pret niet drukken; het is een mooie bundel geworden, waarin niet alleen de wedstrijdverhalen staan maar ook achttien korte verhalen van onze eigen schrijvers en dichters bij Palmslag.

Grote aantal en diversiteit inzendingen uitdaging voor jury
De jury had enkele harde noten te kraken met de ruim honderd inzendingen. “Wat een uiteenlopende verhalen! Van een parkietje in een kooi tot wielrennen door bergen heen; ik heb alles wel voorbij zien komen”, licht jurylid Lotte Zandvliet toe, die in het dagelijkse leven het boekenblog Lottelivre bestiert en werkzaam is in het uitgeefvak. “Lastig was om te bepalen of een verhaal wel écht voldeed aan het thema. Dat was tenslotte het grootste criteria. Het werd vanuit zo veel verschillende invalshoeken benaderd, dat het voor ons soms ook even zoeken was. Toch is het gelukt en zijn we tot een mooi winnersaantal gekomen!”

Ook collega-jurylid Saskia van Eenbergen – publicist en lezer, en weduwe van Chris Huinder, die in 2018 overleed en vier boeken bij Palmslag uitgaf – vond het een eer om te jureren! Volgens haar zat de uitdaging in het grote aantal deelnemers, onder wie veel jonge schrijvers en schrijfsters. Saskia: “En het was een uitdaging vanwege de variëteit en kwaliteit van de verhalen en de gekozen onderwerpen. De verhalen zijn spannend of bedachtzaam. Ze gaan over ervaringen in werk, sport, wielrennen, relaties met vrienden en geliefden en sommige zijn politiek getint. Als jury hebben we uiteraard de criteria gehanteerd en daarbij vooral gekeken naar het thema Palmares. Alle ingezonden verhalen sloten hierbij goed aan. Nou ja, alle. Bij sommige dacht ik wel eens: dit is wel erg gemakkelijk. Palmslag en Palmares liggen als woorden dicht bij elkaar en verleidden een enkele deelnemer het verhaal geheel toe te spitsen op het winnen of verliezen van een verhalenwedstrijd. Maar de meeste verhalen spelen op een boeiende manier met het thema, met prestaties, winst en verlies!”

Een uitgebreid oordeel van de vier juryleden over de drie winnende verhalen, vind je onderaan dit bericht.

Alle schrijfwedstrijd- en Palmslagdeelnemers bedankt!
Een schrijfwedstrijd over het thema palmares moet natuurlijk winnaars kennen, vonden we bij Palmslag. Maar laten we eerlijk zijn: alle verhalen die zijn opgestuurd zijn op zichzelf ‘winnaar’. De moeite die mensen hebben gedaan een verhaal in te sturen maakt ons trots. We willen dan ook iedereen die heeft deelgenomen aan de schrijfwedstrijd en Palmslagauteurs die een verhaal hebben geschreven voor de bundel bedanken!

De juryrapporten
De jury van Palmares bestond uit deze vier mensen:

• Gert-Jan van den Bemd, schrijver en tekenaar. Won in 2016 onze schrijfwedstrijd PS Nog even dit.
• Saskia van Eenbergen, publicist en lezer. Weduwe van Chris Huinder, die in 2018 overleed en vier boeken bij ons uitgaf.
• Lotte Zandvliet, boekenblogger. Bestiert het boekenblog Lottelivre en is werkzaam in het uitgeefvak.
• Jelle Spijkstra, onze eigen redacteur en redactiecoördinator. Redigeert en corrigeert al sinds 2015 op het scherpst van de snede voor ons.
  

Juryrapport ‘Schaakmat’, geschreven door Celesta van der Weij (derde plaats):

Dat Celesta van der Weij een passie voor tekenen en schilderen heeft, zie je terug in haar schrijfstijl. Zoals ze met penseelstreken een stilleven of portret neerzet, zo weet ze in ‘Schaakmat’ een compleet leven te beschrijven. En dat in 1250 woorden. Dat lukt alleen door ruimte open te laten voor invulling door de lezer. En zo hoort het ook: niet alleen show, don’t tell, maar ook: leave out. Voor alle finalisten geldt: een originele benadering van het thema. ‘Schaakmat’ is een aangrijpend verhaal, op de rand van sentimenteel, maar soms mag dat best.
Gert-Jan van den Bemd

Als je in een kort verhaal een emotie weet te stoppen die de lezer raakt, dan weet je wat schrijven is. Op ontzettend knappe wijze weet Celesta van der Weij binnen te dringen bij de lezer en deze met een brok in de keel achter te laten. De personages vormen binnen een korte tijd realistische protagonisten waarbij het haast voelt alsof een goede vriendin je een persoonlijk verhaal vertelt. Je wil beiden eigenlijk een knuffel geven en hen troost bieden. Dit verhaal vol metaforen is pakkend, boeien en ingrijpend. ‘Schaakmat’ hoort absoluut in de top drie thuis van deze schrijfwedstrijd.
Lotte Zandvliet

Een ontroerend verhaal, dat perfect de intieme band tussen moeder en zoon weet te treffen. Als lezer krijg je écht het gevoel dat je samen met deze twee in een cocon zit. Maar het verhaal durft meer te zijn dan alleen een emotioneel relaas. De schaakmetafoor en de soms fragmentarische stijl voegen leesspanning en een bepaalde abstractie toe die het verhaal naar een hoger niveau tillen. Je wordt deelgenoot gemaakt van complexe, alles overstijgende emoties, maar toch houdt de schrijver van het verhaal de touwtjes strak in handen en wordt het nergens sentimenteel – erg knap gedaan.
Jelle Spijkstra

‘Schaakmat’ is een verhaal over een moeder wier zoon op 17-jarige leeftijd overlijdt. De zoon heeft leukemie gekregen toen hij vier jaar was en later hartklachten. Het verhaal begint met een scene waarin moeder en zoon voor de eerste keer samen schaak spelen. De zoon lijdt onder zijn ziekte, maar is ook krachtig. De moeder verliest haar zoon met wie zij een enorm sterke band heeft. Mooi is, dat de koningin uit het schaakspel in het hele verhaal een metafoor – voor de moeder – blijft. ‘Schaakmat’ is een goed geschreven, boeiend, pakkend, ingrijpend verhaal over een droevig onderwerp: de veel te vroege dood van een zoon.
Saskia van Eenbergen

Juryrapport ‘Streepjes tellen’, geschreven door Lisette van Eerten (tweede plaats):

‘Streepjes tellen’ van Lisette van Eerten over een man die net iets te lang doorgaat met zijn ‘wilde’ studentenleven en daardoor het meisje kwijtraakt dat echt van hem houdt, is een sterk verhaal. Als lezer zie je de noodlottige streepjes op het bedframe staan, en je wil uitroepen: ‘Doe dat nou niet, jongen! Stop ermee!’ Maar zijn bewijsdrang wint het van de liefde voor zijn vriendin. Dat laat niet alleen de jongen, maar ook de lezer aangeslagen achter. Knap gedaan.
Gert-Jan van den Bemd

‘Streepjes tellen’ wist mij al vanaf de eerste zin te boeien. Met een soepele pen en prettige schrijfstijl weet Lisette van Eerten mijn aandacht vast te houden. Een interessant, licht humoristisch concept waarbij de schrijfster je absoluut achterlaat met een kleine grijns op het gezicht. Een interessante invalshoek tot het thema, waarbij de protagonist in de ogen van zijn vrienden wordt gezien als winnaar, maar waarbij hij zichzelf aan het einde van het verhaal ziet als verliezer. Je weet tenslotte pas wat je mist, als je het niet meer hebt…
Lotte Zandvliet

Een gevoelig verhaal in een zeer beheerste en gedoseerde stijl. Het doet precies dat wat een kort verhaal zou moeten doen: in een paar pennenstreken een goed getroffen sfeer neerzetten en herkenbare personages tot leven wekken. Er zit een soort ongrijpbare warme nostalgie en weemoed in het verhaal, zonder dat die erin geramd worden bij de lezers, zonder grote woorden te gebruiken, partij te kiezen of dramatiek in beeld te laten plaatsvinden. Emoties hoeven niet uitgeschreven te worden om tóch door de lezer gevoeld te worden.
Jelle Spijkstra

‘Streepjes tellen’ is een soepel geschreven, prettig leesbaar verhaal. De hoofdpersoon, een jonge man, woont in huis met vrienden en zet onder zijn bed streepjes voor het (grote!) aantal meisjes dat hij heeft kunnen verleiden en met wie hij het bed heeft gedeeld. De jongeman ontwikkelt zich, verhuist naar een studio, komt in andere kringen en krijgt een langere, vaste relatie. De jongeman heeft niet in de gaten dat zijn vriendin de streepjes onder het bed heeft gezien. “Pas toen zij na zes maanden stage in het buitenland het matras optilde en de nieuwe streepjes constateerde, begreep hij wat hij verloren had.”
Saskia van Eenbergen

Juryrapport ‘Californië’, geschreven door Berit Brink (eerste plaats):

Dat Berit Brink met ‘Californië’ het beste verhaal heeft geschreven, daar was de jury het unaniem over eens. Het is niet zonder gevaar om een verhaal fragmentarisch op te bouwen. Als de lezer de brokstukjes niet kan combineren, haakt hij of zij af, maar bij Berit gebeurt dat niet. Elke alinea is spannend én functioneel, de puzzelstukjes passen feilloos in elkaar. En als de puzzel af is, blijf je niet achter met een compleet plaatje, maar strekt de weg naar Californië zich voor je uit. Een script voor een aangrijpende roadmovie!
Gert-Jan van den Bemd

Als jurylid heb ik gezocht naar verhalen die mij vanaf het begin wisten te pakken en die mooi rond voelden. ‘Californië’ stak hierin met kop en schouders uit boven de andere ingestuurde verhalen. Je leest het, verwerkt het en wil eigenlijk meer. Dit korte verhaal vormt eigenlijk de perfecte basis voor een thriller of een spannende roman. Het thema is op een originele manier verwerkt in het verhaal; er is sprake van winst en verlies bij de verschillende partijen. Kortom: een absolute winnaar van deze Palmares-wedstrijd wat mij betreft. Knap gedaan!
Lotte Zandvliet

Geschreven in een zinnenprikkelende stijl. In plaats van emoties aan je op te dringen worden je eigen zintuigen echt aan het werk gezet. Het verhaal gaat niet al te nadrukkelijk in op het thema van de wedstrijd – het ligt er niet te dik bovenop. Een gefrustreerde advocaat trekt zich het lot van haar buurmeisje écht aan, cijfert zich min of meer weg, belandt zelf in de gevangenis maar weet met haar ingreep uiteindelijk wel te bereiken dat het buurmeisje haar droom kan realiseren. Of heeft het buurmeisje dat volledig op eigen kracht gedaan? Dat weten we niet zeker en gelukkig wil dit verhaal niet alles voor de lezer invullen.
Jelle Spijkstra

Zeer bijzonder en zeer geschikt voor de eerste plaats vind ik het verhaal ‘Californië’ van Berit Brink. De Amerikaanse advocate Dana wordt beticht van het kidnappen van haar buurmeisje Claire. Op weg naar Californië houdt de politie hen aan. Het verhaal speelt deels op reis naar Californië en deels in de gevangenis waar Dana inmiddels zes jaar vast zit. Aan het eind van het verhaal bezoekt Claire Dana in gevangenis en heeft ze een positief bericht: ze is aangenomen op de kunstacademie in San Francisco. Dana heeft ervoor gezorgd, dat buurmeisje Claire nu geen blauwe plekken meer heeft én zich in de door haar gewenste richting kan ontwikkelen. Met succes! Berit Brink ‘speelt’ met het thema Palmares en winst (kunstacademie) en verlies (gevangenis). ‘Californië’ past in een Amerikaanse traditie van verhalen over reizen naar de Westkust, zoals John Steinbecks ‘Druiven der Gramschap’.
Saskia van Eenbergen