De middelbare school CSG Augustinus gaat het boek ‘Donkerder’ gebruiken in de les. Om die reden stelde Palmslag hun docent Nederlands Dirk Spijk een aantal vragen over het aankomende project: Het Dak- en thuislozenproject. Dit project is namelijk helemaal gebaseerd is op het boek ‘Donkerder’ van Ritzo ten Cate. Lees hier verder hoe ze dit precies gaan doen en wat ‘Donkerder’ als lesmateriaal nou eigenlijk inhoudt.
Waarom hebben jullie besloten ‘Donkerder’ te gebruiken als lesmateriaal?
“Het boek kwam eigenlijk op het goede moment voorbij, we wilden een project in Atheneum 5 dat meer aandacht gaf aan de maatschappelijke kant van ons vak, want Nederlands, wordt vaak gezegd, staat ver af van de maatschappij. Dat moeten we anders doen. Toen kwam er toevallig een mailtje van Ritzo ten Cate binnen over zijn boek waar de ervaringen van daklozen in verwerkt zijn en we hadden ons thema gevonden! Dit is een thema waar jongeren wel wat meer van mogen weten. In eerste instantie kozen we ‘Donkerder’ dus puur om het thema.”
Wordt het grootste onderwerp uit het boek, dakloosheid, naar uw mening goed genoeg behandeld in het huidige middelbare school onderwijs?
“Onderwerpen zoals dakloosheid, maar ook huizelijk geweld en mishandeling zijn geen onderwerpen die aan bod komen in het onderwijs nee. Als je als school iets vermoed, dat het voorkomt, gebeurt er natuurlijk wel wat. Daar hebben we ons zorgteam voor. Maar in het algemeen is het niet deel van een lesprogramma. Het onderwerp dakloosheid komt zelden ter sprake, daarom goed dat het hierdoor wel belicht word. In andere gezinnen kunnen ook dingen gebeuren waardoor het leven op de kop staat. Op deze manier komen leerlingen van het atheneum, die over het algemeen verder hiervan af staan, ook in aanraking met dit onderwerp.”
Hoe ziet een les over het boek ‘Donkerder’ er dan ongeveer uit?
“We gaan het klassikaal lezen (we hebben 50 exemplaren besteld). In eerste instantie gaan we stillezen, misschien een stukje voorlezen en becommentariëren. Als de leerlingen het uit hebben moeten de ze vragen verzinnen voor de schrijver. Ritzo komt op school voor een vragenuurtje waarin alles wat niet duidelijk is / wat ze willen weten, beantwoord en uitgelegd wordt. Ik denk dat ze erg nieuwsgierig zijn, omdat het boek ook gebaseerd is op ware gebeurtenissen. Die nieuwsgierigheid gaan we gebruiken voor de vragen.
Vervolgens is het boek onderdeel geworden van een project van vijf weken. We hebben nu voor het project ook workshops poëzie door Lillian Zielstra, geïnspireerd op het boek ‘Donkerder’, gepland. Aan de hand van de thema’s van het boek, dus dakloosheid, jeugdproblematiek en geweld, worden dan met hulp van Lillian gedichten geschreven. Verder moeten de leerlingen schrijven voor ‘De Riepe’, de daklozenkrant. De beste schrijfproducten van de leerlingen worden ook echt hierin gepubliceerd. Dit kunnen columns of recensies van het boek zijn, maar het kan ook totaal iets anders zijn.”
Worden er buiten de les om eigenlijk nog andere activiteiten gepland?
“We gaan debatteren over dit onderwerp, maar ook nog een college tour op school organiseren. Ritzo gaat deze presenteren en hiervoor zijn onder andere een wethouder, een wijkagent die veel ervaring heeft met daklozen, een dakloze en iemand van stichting zwerfjongeren uitgenodigd. Ook hiervoor moeten de leerlingen vragen maken en deze moeten ze dan zelf stellen.”
Dat klinkt goed! En hoe gaan jullie het project afsluiten?
“We starten voor het project met een nulmeting in de klas. Hoeveel daklozen denken de leerlingen dat er zijn? Denken jullie dat dakloos zijn een eigen keuze is? Vervolgens gaat de rest van het project lopen. Na vijf weken moeten de leerlingen een reflectieverslag schrijven en gaan we kijken of ze ook van mening veranderd zijn en of het onderwerp ook dichterbij gekomen is. Iedereen reageerde gelukkig erg enthousiast op dit project! Zelfs de wethouder!”
Nieuwsgierig naar 'Donkerder? Klik dan hier om het boek te bestellen!